ایرانی سلطنتیں

یہ ایران کے اہم حکمران خاندانوں کے خاندانوں اور بادشاہوں کی ایک فہرست ہے ، جس میں ایران کے جغرافیائی علاقے اور ان کے حکمرانوں کی حکمرانوں کی تمام سلطنتیں اور سلطنتیں شامل ہیں۔

مرکزی حکمرانوں کے ساتھ ساتھ ایران میں چھوٹے حکمران خاندانوں کی مزید مکمل فہرست دیکھنے کے لیے ، مندرجہ ذیل صفحات پر رجوع کریں: ایلام کے بادشاہوں کی فہرست

آراتا (سن 2700 قبل مسیح)[ترمیم]

نام دیهیمی		نام اصلی	نگاره	لقب	زایش-مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
خاندان ارته، حدود 2700 پ. م
1	این سوکوش سیرنه			ارباب ارته	؟ -؟	ح2700پ. م	ح2700پ. م	؟	همزمان با انمرکر شاه اوروک

ایلام (تمدن) حدود 2700 تا 678 قبل مسیح[ترمیم]

نام دیهیمی		تصویر	لقب	پیدائش-موت	آغاز شاہی	احتتام شاہی	رشتہ	یادداشت
اولین شاہان ایلامی، ح2700- ح2600پ. م
2	هومبابا			؟ - ح2680پ. م	ح2700پ. م	ح2680پ. م	؟	همزمان با گیلگمش شاه اوروک
3	هومبان شوتور (یا خومباستیر)			؟ -؟	؟	؟	؟
خاندان یکم اوان، ح2600- ح2550پ. م
4	پادشاهی اوان (ناشناس)		شاه اوان	؟ -؟	ح2580پ. م	؟	؟	همزمان با اورنونگل شاه اوروک
5	لو …		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
6	کورایشک		شاه اوان	؟ -؟	؟	ح2550پ. م	؟	36 سال همزمان با لوگل انه موندو شاه ادب و اورننشه شاه لاگاش
خاندان دوم اوان،^[1] ح2550-ح2270پ. م
7	پلی		شاه اوان	؟ -؟	ح2500پ. م	؟	؟
8	تته یکم		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
9	اوکو تنهیش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
10	هیشوتش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
11	شوشون ترنه		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
12	نپی ایلهوش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
13	کیکو سیوه تمتی		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
14	هیشپ رتپ یکم		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
15	لوه ایشن		شاه اوان	؟ -ح2325پ. م	؟	ح2325پ. م	پسر هیشپ رتپ یکم
16	هیشپ رتپ دوم		شاه اوان	؟ -؟	ح2325پ. م	؟	پسر لوه ایشن
17	امه سینی		شاه اوان	؟ - 2311پ. م	ح2315پ. م	2311پ. م
18	هلو		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
19	هیته		شاه اوان	؟ -؟	ح2270 پ. م	ح2270 پ. م	؟	همزمان با نرم سین شاه اکد
خاندان کوتیان، حدود 2256 تا حدود 2120 پیش از میلاد
20	اریدوپیزیر		شاه کوتی	? - ?	ح2256پ. م	ح2251پ. م	?
21	ایمته (یا نیبیه)		شاه کوتی	? - ?	ح2250پ. م	ح2246پ. م	?
22	اینکی شوش		شاه کوتی	? - ?	ح2245پ. م	ح240پ. م	?
23	زرله گب		شاه کوتی	? - ?	ح2239پ. م	ح2234پ. م	?
24	شولمه		شاه کوتی	? - ?	ح2233پ. م	ح2228پ. م	?
25	الولمش (یا سیلولومش)		شاه کوتی	? - ?	ح2227پ. م	ح2222پ. م	?
26	دوگه		شاه کوتی	? - ?	ح2221پ. م	ح2216پ. م	?
27	ایلوان		شاه کوتی	? - ?	ح2215پ. م	ح2213پ. م	?
28	اینی مبه کش		شاه کوتی	? - ?	ح2212پ. م	ح2208پ. م	?
29	اینکی شوش		شاه کوتی	? - ?	ح2207پ. م	ح2202پ. م	?
30	یرله گب		شاه کوتی	? - ?	ح2201پ. م	ح2187پ. م	?
31	اببه ته		شاه کوتی	? - ?	ح2186پ. م	ح2184پ. م	?
32	یرله گب (یا یرله)		شاه کوتی	? - ?	ح2183پ. م	ح2181پ. م	?
33	کوروم		شاه کوتی	? - ?	ح2180پ. م	ح2180پ. م	?
34	اپیل کین		شاه کوتی	? - ?	ح2179پ. م	ح2177پ. م	?
35	له اره بوم		شاه کوتی	? - ?	ح2176پ. م	ح2175پ. م	?
36	ایره روم		شاه کوتی	? - ?	ح2174پ. م	ح2173پ. م	?
37	ایبره نوم		شاه کوتی	? - ?	ح2172پ. م	ح2172پ. م	?
38	هبلوم		شاه کوتی	? - ?	ح2171پ. م	ح2170پ. م	?
39	پوزور سوئن		شاه کوتی	? - ?	ح2169پ. م	ح2163پ. م	?
40	یرله گنده		شاه کوتی	? - ?	ح2162پ. م	ح2156پ. م	?
41	سی ئوم (یا سی ئو)		شاه کوتی	? - ?	ح2155پ. م	ح2121پ. م	?
42	تیری گن		شاه کوتی	? - ?	ح2120پ. م	ح2120پ. م	?	40 روز
خاندان سوم اوان،^[1] حدود 2100پیش از میلاد
43	کوتیک اینشوشیناک		شاه اوان	? - ?	ح2100پ. م	ح2100پ. م	پسر شینپی هیش هوک	همزمان با اورنمو شاه اور. شوش در سال‌های 2078 و 2016پ. م به دست سپاهیان اور گشوده شد. پس از وی شاهان سیماشکی رهبری ایلام را در دست گرفتند.
خاندان سیماشکی، حدود 2070 تا حدود 1975 پیش از میلاد
44	گیرنمه یکم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
45	تزیته یکم		شاه سیماشکی	? - ?	ح2040پ. م	ح2037پ. م^[2]	?
46	اپرتی یکم		شاه سیماشکی	? - ?	?	ح2033پ. م^[3]	?
47	گیرنمه دوم		شاه سیماشکی	? - ?	ح2033پ. م	?	?
48	تزیته دوم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
49	لورک لوهان		شاه سیماشکی	? - 2022پ. م	ح2028پ. م	202پ. م	?
50	هوتران تمتی		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
51	ایندتو این شوشینک یکم		شاه سیماشکی	? - 2016پ. م	?	2016پ. م	پسر هوتران تمتی
52	کیندتو		شاه سیماشکی	? - ?	پیش از 2006پ. م	پس از 2005پ. م	پسر تن روهوراتیر	گشاینده اور
53	ایندتو این شوشینک دوم		شاه سیماشکی	? - ?	ح1980پ. م	?	پسر په پی^[4]	همزمان با شوایلیشو شاه ایسین و بیله لمه شاه اشنونه
	تن روهوراتیر یکم		شاه سیماشکی	? - ?	ح1965پ. م	?	پسر ایندتو این شوشینک دوم	همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
55	ایندتو این شوشینک سوم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	پسر تن روهوراتیر یکم	بیش از سه سال
خاندان اپرتی، حدود 1975 تا حدود 1500 پیش از میلاد
56	اپرتی دوم		شاه سیماشکی، شاه انشان و شوش، سوکل ماه	? - ?	ح1973پ. م	?	در 1973پ. م با دختر آیدین دگن شاه ایسین ازدواج کرد.	همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
57	شیلههه		شاه انشان و شوش، سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر اپرتی دوم
58	کوک نشور یکم		سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر (خواهرزاده) شیلههه
59	اته هوشو		سوکل و ایپیر شوش، شبان مردم شوش، شبان این شوشینک	? - پس از 1894پ. م	؟1928پ. م	پس از 1894پ. م	پسر کوک نشور یکم (؟)
60	تتپ مده		شبان مردم شوش	? - ?	پس از ح1890پ. م	?	پسر کوک نشور یکم (؟)
61	پلرایشن		سوکل ماه	? - ?	?	?	?
62	کوک سنیت			? - ?	?	?	پسر پلرایشن (؟)
63	کوک کیروش		سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر لن کوکو و برادرزاده پلرایشن
64	تم سنیت			? - ?	?	?	پسر کوک کیروش
65	کوک نهونته			? - ?	?	?	پسر کوک کیروش
66	کوک نشور دوم		سوکل ماه، سوکل ایلام، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر کوک نهونته (؟)
67	شیروکدوه		سوکل ماه	? - ?	ح1790پ. م	?	?	همزمان با شمشی ادد یکم شاه آشور
68	شیموت ورتش یکم			? - ?	?	?	پسر شیروکدوه
69	سیوه پلر هوپک		سوکل ماه، سوکل شوش، شاهزاده ایلام	? - ?	پیش از 1765پ. م	پس از 1765پ. م	پسر شیروکدوه
70	کودوزولوش یکم		سوکل ماه، سوکل شوش	? - ?	?	?	پسر شیروکدوه
71	کوتیرنهونته یکم		سوکل ماه	? - ?	ح1710پ. م	?	پسر کودوزولوش یکم
72	اته مره هلکی			? - ?	?	?	پسر کودوزولوش یکم (؟)
73	تته دوم		سوکل	? - ?	?	?	برادر اته مره هلکی
74	لیله ایرتش			? - ?	?	?	پسر کودوزولوش یکم
75	تمتی اگون		سوکل ماه، سوکل شوش	? - ?	?	?	پسر کوتیرنهونته یکم
76	کوتیر شیلههه		سوکل ماه، سوکل	? - ?	?	?	پسر تمتی اگون
77	کوک نشورسوم		سوکل ایلام، سوکل شوش	? - ?	پیش از 1646پ. م	پس از 1646پ. م	پسر کوتیر شیلههه
78	تمتی رپتش			? - ?	?	?	پسر کوتیر شیلههه
79	شیموت ورتش دوم			? - ?	?	?	پسر کوک نشورسوم
80	شیرتوه		شاه شوش	? - ?	?	?	پسر کوک نشورسوم
81	کودوزولوش دوم		سوکل ماه، شاه شوش	? - ?	?	?	پسر شیموت ورتش دوم
82	تن اولی		سوکل ماه، سوکل	? - ?	?	?	?
83	تمتی هلکی		سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر تن اولی
84	کوک نشورچهارم^[3]		سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر تن اولی
85	کوتیک متلت^[5]			? - ?	ح1500پ. م	?	پسر تن اولی
خاندان کیدینو،^[6] حدود 1500 تا حدود 1370پ. م
86	کیدینو		شاه انشان و شوش	? - ?	سده 15پ. م	?	?
87	این شوشینک سونکیر نپیپیر		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
88	تن روهوراتیر دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	سده 15پ. م	?	?
89	شله		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
90	تمتی اهر		شاه انشان و شوش	? - ?	ح1370پ. م	?	?	همزمان با کدشمن انلیل یکم شاه کاسی بابل
خاندان ایگه هلکی،^[6] حدود 1400 تا حدود 1200 پیش از میلاد
91	پلرایشن یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح1390پ. م	?	پسر ایگه هلکی	همزمان با کوریگلزو یکم شاه کاسی بابل
92	کیدین هوتران یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر پلرایشن یکم
93	اترکیته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر ایگه هلکی
94	هومبان نومنه یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح1370پ. م	?	پسر اترکیته دوم	همزمان با بورنه بوریش دوم شاه کاسی بابل
95	اونتاش ناپیریشا	شاه انشان و شوش	? - ?	ح1340پ. م	?	پسر هومبان نومنه یکم
96	کیدین هوتران دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر اونتش نپیریشه^[7]
97	نپیریشه اونتش (یا هومبان اونتش)		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر کیدین هوتران دوم^[7]
98	پلرایشن دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
99	اونپتر نپیریشه (یا اونپتر هومبان)		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر پلرایشن دوم
100	کیدین هوتران سوم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح1224پ. م	ح1217پ. م	پسر پلرایشن دوم	همزمان با انلیل ندین شومی و ادد شومه ایدینه شاهان کاسی بابل^[8]
خاندان شوتروکی،^[6] حدود 1200 تا حدود 970 پیش از میلاد
101	هلوتوش این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - ?	ح1200پ. م	?	?
102	شوتروک نهونته یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از 1158پ. م	پس از 1158پ. م	پسر هلوتوش این شوشینک
103	کوتیرنهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از 1155پ. م	پس از 1155پ. م	پسر شوتروک نهونته یکم
104	شیلهک این شوشینک یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر کوتیرنونته دوم
105	هوته لوتوش این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از 1110پ. م	پس از 1110پ. م	پسر کوتیرنهونته دوم
106	شیلهینه همرو لکمر		شاه انشان و شوش	? - ?	پس از 1110پ. م	?	پسر شیلهک این شوشینک یکم
107	هومبان نومنه دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	آغاز سده 11پ. م	?	?
108	شوتروک نهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	میانه سده 11پ. م	?	پسر هومبان نومنه دوم
109	شوتور نهونته یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	میانه سده 11پ. م	?	پسر هومبان نومنه دوم
110	مربیتی اپله اصر		"فرزند" ایلام	? - ?	پیش از 983پ. م	پس از 978پ. م	?
?	اکشیر شیموت		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
?	اکشیرنهونته		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
?	کره ایندش		شاه ایلام	? - ?	?	?	?
خاندان هومبان تهره (نوایلامیان)، حدود 830 تا حدود 640 پیش از میلاد
	شاه ناشناس ایلام		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از 821پ. م	پس از 821پ. م	?	همزمان با شمشی ادد پنجم شاه آشور
114	هومبان تهره یکم		شاه ایلام	? - 743پ. م	?	743پ. م	?
115	هومبان نیکش یکم		شاه ایلام	? - 717 پ. م	743 پ. م	717 پ. م	پسر هومبان تهره یکم
116	شوتورنهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - 699 پ. م	717 پ. م	699 پ. م	پسر (خواهرزاده) هومبان نیکش یکم
117	هلوشو این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - اکتبر693پ. م	699 پ. م	اکتبر693پ. م	برادر شوتورنهونته دوم
118	کوتیرنهونته سوم		شاه انشان و شوش	? - ژوئیه692پ. م	اکتبر693پ. م	ژوئیه692پ. م	پسر هلوشو این شوشینک
119	هومبان نومنه سوم		شاه انشان و شوش	? - فوریه688پ. م	ژوئیه692پ. م	فوریه688پ. م	پسر هلوشو این شوشینک
120	هومبان هلتش یکم		شاه انشان و شوش	? - اکتبر681پ. م	فوریه688پ. م	اکتبر681پ. م	پسر هومبان نومنه سوم(؟)
121	هومبان هلتش دوم		شاه انشان و شوش	? - سپتامبر675پ. م	اکتبر681پ. م	سپتامبر675پ. م	پسر هومبان هلتش یکم
122	اورتک این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - 663 پ. م	سپتامبر675پ. م	663 پ. م	برادر هومبان هلتش دوم
	تمتی هومبان این شوشینک یکم		شاه انشان و شوش	? - سپتامبر653پ. م	663 پ. م	سپتامبر653پ. م	برادر اورتک این شوشینک
124	هومبان نیکش دوم		شاه انشان و شوش	? - 651 پ. م	سپتامبر653پ. م	651 پ. م	پسر اورتک این شوشینک
125	تمه ریتو		شاه انشان و شوش	? - پس از 644/5پ. م	652 پ. م	649 پ. م	پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
126	آینده بیبی		شاه انشان و شوش	? - پس از ژوئیه648پ. م	649 پ. م	پس از ژوئیه648پ. م	?
127	هومبان هلتش سوم		شاه انشان و شوش	? - پس از 644/5پ. م	پس از ژوئیه648پ. م	644/5 پ. م	پسر اته همیتی این شوشینک	از آشوریان شکست خورد و اسیر شد.
128	تمه ریتو		شاه انشان و شوش	? - پس از 644/5پ. م	647 پ. م	647 پ. م	پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
129	هومبان نیکش سوم		شاه انشان و شوش	? - پس از 644/5پ. م	647 پ. م	647 پ. م	پسر اته مره هلکی	شاه رقیب
130	اومهولومه		شاه انشان و شوش	? - ?	647 پ. م	647 پ. م	?	شاه رقیب
131	ایندتو این شوشینک چهارم		شاه انشان و شوش	? - ?	647 پ. م	پس از پائیز646پ. م	?	شاه رقیب
132	هومبان هپوئه		شاه انشان و شوش	? - ?	647 پ. م	647 پ. م	?	شاه رقیب
133	پائه		شاه انشان و شوش	? - پس از 644/5پ. م	پائیز646پ. م	پس از 644/5پ. م	?	شاه رقیب
134	شوتورنهونته سوم		شاه انشان و شوش	? - ?	پس از پائیز646پ. م	?	پسر ایندتو این شوشینک چهارم	پس از وی پادشاهی انشان به هخامنشیان منتقل شد. اما بازماندگان او تا زمان داریوش بزرگ هخامنشی بر شوش فرمان می‌راندند. نگاه کنید به فهرست شاهان ایلام

جنوبی بادشاہی (تقریبا 2700 سے 550 قبل مسیح تک)[ترمیم]

گونیلا بادشاہی (2350 قبل مسیح سے 2300 قبل مسیح)[ترمیم]

هیداریدا (سن 2325 قبل مسیح)

مککان بادشاہی (2300 قبل مسیح سے 550 قبل مسیح)[ترمیم]

مننوداننو (سن 2300 قبل مسیح)

بادشاہی بشیمی (2100 سے 1900 قبل مسیح تک)[ترمیم]

ایلسورابی (تاریخ نامعلوم)
ایبلوم (تاریخ نامعلوم)
وراد-ننار (ار کے شاہ باشو سین کے ہم عصر)
ایر-نانا (ار کے شاہ ایبی سین کے ہم عصر)
شاه ناشناس (1930 قبل مسیح)

بادشاہت زبوم (21 ویں صدی قبل مسیح)[ترمیم]

ابومیسار (تاریخ نامعلوم)
ابوک-ایو-بانی (تاریخ نامعلوم)
نامعلوم بادشاہ (2064 قبل مسیح تک)
شہلونی (2064 قبل مسیح سے نامعلوم تاریخ)

پارسوماش کی بادشاہی (710 سے 635 قبل مسیح تک)[ترمیم]

شاہ	باپ	حکمرانی کا دورانیہ	حکومت کے سال
ہخامنش			710 قبل مسیح سے پہلے
چشپش اول	ہخامنش	25	ح 710 پ۔ م ح 685 پ۔ م
کبوجیه یکم	چشپش ایک	15	ح 685 پ۔ م 660 پ۔ م
سائرس I.	کبوجیه یکم	25	ح 660 پ۔ م ح 635 پ۔ م

سلطنت انشان (635 سے 550 قبل مسیح)[ترمیم]

شاہ	باپ	حکمرانی کا دورانیہ	حکومت کے سال
چیشپش دوم	سائرس I.	25 سال	تقریبا 635 سے 610 قبل مسیح
سائرس II	چشپش ایک	25 سال	610 سے 585 قبل مسیح میں
کبوجیه دوم	سائرس II	26 سال	تقریبا 585 سے 559 قبل مسیح
سائرس عظیم سائرس III	کبوجیه دوم	9 سال	تقریبا 559 سے 550 قبل مسیح

شمال مغربی بادشاہت (2550 تا 521 قبل مسیح)[ترمیم]

لولوبی (قبیلے) کی بادشاہی (2400 سے 650 قبل مسیح تک)[ترمیم]

اممشکوش (از حدود 2400 تا حدود 2400 پیش از میلاد)
آنوبانی‌نی (حدود 2350 پیش از میلاد)
ساتونی (حدود 2270 پیش از میلاد)
ایریب (حدود 2037 پیش از میلاد)
دآریآنام (حدود 2000 پیش از میلاد)
ایک کی
تار...دونی (فرند ایک کی)
نور آداد (از 881 تا 880 پیش از میلاد)
زابینی (حدود 881 پیش از میلاد)
هوبآییآ (حدود 830 پیش از میلاد)
دآبآ (حدود 715 پیش از میلاد)
لارکوتلا (حدود 675 پیش از میلاد)

سلطنت گلزان (900 سے 820 قبل مسیح)[ترمیم]

نامعلوم بادشاہ (883 سے 880 قبل مسیح تک)
اسآاو (850 قبل مسیح)
اپود (834 سے 827 قبل مسیح)

اورارتوکی بادشاہی (860-585 قبل مسیح)[ترمیم]

آرام (858 سے 844 قبل مسیح)
لوٹپیری (844 سے 834 قبل مسیح تک)
سردوری اول (834 سے 828 قبل مسیح)
اشپوینی (825 سے 810 قبل مسیح)
مینو (810 سے 785 قبل مسیح)
ارگشتی اول (785 سے 753 قبل مسیح)
سردوری دوم (753-735 قبل مسیح)
پہلے سردار (735-714 قبل مسیح)
ارگشتی دوم (714 سے 680 قبل مسیح)
دوسرے چیف (680-639 قبل مسیح)
سردوری سوم (639-635 قبل مسیح)
اریمنا (635 سے 629 قبل مسیح)
تیسرا سربراہ (629-615 قبل مسیح)
سردوری چہارم (615-595 قبل مسیح)
چوتھا سردار (595-585 قبل مسیح)

منائیانکی بادشاہی (850 سے 611 قبل مسیح)[ترمیم]

ایرانزو (سن 728 قبل مسیح)
آزرا (ولد ایرانزو)
اولسونو (بیٹا ایرانزو)
اخساری (ولد ایرانزو)
وہ الکی (بیٹا اخساری)
اریسی‌نی (ولد الکی کا بیٹا)

ماد بادشاہی (700 سے 550 قبل مسیح تک)[ترمیم]

شاہ	حکمرانی کا دورانیہ	حکومت کے سال	نوٹ
دَیاکّو	22 سال	تقریبا 700 سے 678 قبل مسیح	حکومت سے پہلے ، وہ اپنے دس کدخودہ میں تھا ، جو لوگوں میں انصاف کرتا تھا۔ذریعہ ذرائع کے مطابق ، وہ ایران کا پہلا بادشاہ سمجھا جاتا ہے۔
کیشتری / فریورٹش	53 سال	تقریبا 678 سے 625 قبل مسیح	وہ مادیوں کا دوسرا بادشاہ اور ڈیاکو کا بیٹا تھا ، جو اسوری کے ساتھ جنگ میں گیا تھا ، لیکن اس کی فوج اس کا مقابلہ نہیں کر سکی اور بالآخر وہ مارا گیا۔
ہووخشتره	40 سال	625 سے 585 قبل مسیح	وہ تیسرا میڈیائی بادشاہ تھا جس نے بابل کے باشندوں کے ساتھ اتحاد کیا ، اسوریہ کے ساتھ جنگ میں جانا اور اس تہذیب کو ختم کیا۔ در حقیقت ، اسور کے حکمران ، جس نے مزاحمت کو نہیں دیکھا ، اس نے اپنے آپ کو اور اس کے اہل خانہ کو آگ میں جلا دیا۔ وہ لیڈیا کے ساتھ جنگ میں گیا اور جب سورج غروب ہوا تو دونوں لشکروں نے اسے خدا کا قہر سمجھا ، جنگ ختم کردی اور صلح کرلی۔ مزید برآں ، لیڈی حکمران نے اپنی بیٹی کی شادی استوٹوگو سے کردی تاکہ امن کو مزید ہم آہنگ بنایا جاسکے۔
ایشوویگو	35 سال	585 سے 550 قبل مسیح	یونانی لوگ اس کو آسٹیج کہتے ہیں ، اس کے دور حکومت میں سائرس دوم چلا گیا اور اشٹوویگو اس کے ساتھ جنگ کرنے گئے۔ لیکن میڈیس کی فوج نے اسے سائرس کی فوج کے حوالے کر دیا۔ پھر سائرس نے ہمدان (ہیگمتینہ) پر فتح حاصل کی اور بہت دولت حاصل کی۔

هخامنشیان (559 تا 330 قبل مسیح)[ترمیم]

سائرس عظیم کے اقتدار کے آغاز کے ساتھ ہی ، فارس کی سلطنت کا آغاز ہوا ، جو دنیا کی پہلی اور سب سے بڑی سلطنت ہے

نام دیهیمی		اصل نام	لقب	پیدائش-موت	آغاز شاہی	احتتام شاہی	رشتہ	یاداشت‌
خاندان هخامنشی، 559 0 تا. 330 قبل مسیح'
139	کوروش بزرگ		شاه انشان، شاه پارس، شاه ماد، شاه بابل، شاه سومر و اکد و چهارگوشه جهان	600 پ. م - 530 پ. م	559 پ. م	530 پ. م	پسر کمبوجیه یکم شاه انشان و ماندانه دختر آستیاگ شاه ماد	در نبرد با ماساگت‌ها کشته شد. البته بنابر روایت هرودوت که چندان هم معتبر نیست و خود هرودت هم دراین باره توضیحات داده
140	کمبوجیه دوم		شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 521 پ. م	530 پ. م	522 پ. م	پسر کورش بزرگ
141	بردیا	تنوشیر	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 522 پ. م	522 پ. م	522 پ. م	پسر کورش بزرگ	به دست بزرگان پارسی کشته شد.
142	داریوش بزرگ	آرشام	شاه بزرگ، شاهنشاه	550 پ. م - 486 پ. م	522 پ. م	486 پ. م	داماد کوروش بزرگ پسر گشتاسپ پسر آرشام پسر آریارمنه پسر چیش پیش
143	خشایارشا		شاه بزرگ، شاهنشاه، شاه شاهان	519 پ. م - 465 پ. م	485 پ. م	465 پ. م	پسر داریوش بزرگ و آتوسا دختر کورش بزرگ	به دست اردوان رئیس گارد پادشاه کشته شد.
144	اردشیر یکم		شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 424 پ. م	465 پ. م	424 پ. م	پسر خشایارشای یکم
145	خشایارشای دوم	اردشیر	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 424 پ. م	424 پ. م	424 پ. م	پسر اردشیر یکم	به دست سغدیان کشته شد.
146	?	سغدیان	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 423 پ. م	424 پ. م	423 پ. م	پسر اردشیریکم	به دست داریوش دوم کشته شد.
147	داریوش دوم	وهوکه	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 404 پ. م	423 پ. م	404 پ. م	پسر اردشیریکم
148	اردشیر دوم	ارشک	شاه بزرگ، شاهنشاه	436 پ. م - 358 پ. م	404 پ. م	358 پ. م	پسر داریوش دوم
149	اردشیر سوم	وهوکه	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 338 پ. م	358 پ. م	338 پ. م	پسر اردشیر دوم	به دست باگواس کشته شد.
150	اردشیر چهارم	آرش	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 336 پ. م	338 پ. م	336 پ. م	پسر اردشیر سوم	به دست باگواس کشته شد.
151	داریوش سوم	اردشاد	شاه بزرگ، شاهنشاه	380 پ. م - 330 پ. م	336 پ. م	330 پ. م	پسر آرشام پسر گستهم پسر داریوش دوم	به دست اردشیر پنجم کشته شد.
152	اردشیر پنجم	بسوس	شاه بزرگ، شاهنشاه	? - 329 پ. م	330 پ. م	329 پ. م	احتمالاً از بازماندگان اردشیردوم	به دست اسکندر مقدونی کشته شد.

سلوقی سلطنت (از 324تا 249 قبل مسیح)[ترمیم]

سیلیوکس I (305 سے 280 قبل مسیح تک)
اینٹیوکس اول (280 سے 261 ق م تک)
اینٹیوکس دوم (261-246 قبل مسیح)

فرترکہ (300 قبل مسیح سے 200 قبل مسیح)[ترمیم]

بگداد اول
وَهبَرز (وَهوبَرز)
اردشیر اول
وادفَرَداد یکم
وادفَرَداد دوم
گمنام بادشاہ

اشکانیان (250قبل مسیح تا 226عیسوی)[ترمیم]

توضیح: ح علامت اختصاری حدود است.

ارشک (اشک یکم) (ح250- ح247 پ. م)
تیرداد یکم (اشک دوم) (ح247- ح211 پ. م)
اَردوان یکم (اشک سوم) (ح211- ح191 پ. م)
فریاپت (اشک چهارم) (ح191- ح176 پ. م)
فرهاد یکم (اشک پنجم) (ح176- ح171 پ. م)
مهرداد یکم (اشک ششم) (ح171- ح138 یا137 پ. م)
فرهاد دوم (اشک هفتم) (ح138 یا 137- ح128 پ. م)
اردوان دوم (اشک هشتم) (ح128- ح123 پ. م)
مهرداد دوم (اشک نهم) (ح123–87 پ. م)
- گودرز نخست (91–78؟)
- اُرُد نخست (78 - ؟)
سیناتروک (اشک دهم) (76 یا 75–70 یا 69 پ. م)
فرهاد سوم (اشک یازدهم) (70 یا 69–58 یا 57 پ. م)
مهرداد سوم (اشک دوازدهم) (58 یا 57–56 پ. م)
اُرد دوم (اشک سیزدهم) (ح56–37 یا 36 پ. م)
فرهاد چهارم (اشک چهاردهم) (ح37–2 پ. م)
- تیرداد دوم (32 - ح30 پ. م)
فرهاد پنجم یا (فرهادک) (اشک پانزدهم) (2 پ. م- 4 م)
- ملکه موزا (2 پ. م- 4 م) همراه با پسرش فرهاد پنجم
اُرد سوم (اشک شانزدهم) (4–6 یا 7 م)
بهنام یکم (اشک هفدهم) (7 یا 8–12 م)
اردوان سوم (اشک هیجدهم) (12–39 یا 40 م)
- تیرداد سوم (ح36 م)
وردان (اشک نوزدهم) (39 یا 40–45 م)
گودرز دوم (اشک بیستم) (41–45 م)
بهنام دوم (اشک بیست و یکم) (51 م)
بلاش یکم (اشک بیست و دوم) (51–77 یا 78 م)
پاکور (اشک بیست و سوم) (78–108 یا 110 م)
- اردوان چهارم (108–110 م)
خسرو (اشک بیست و چهارم) (ح110–128 یا 129 م)
بلاش دوم (اشک بیست و پنجم) (128 یا 129–147 م)
- مهرداد چهارم (128؟ یا 129؟ - 147؟ م)
بلاش سوم (اشک بیست و ششم) (147–191 م)
بلاش چهارم (اشک بیست و هفتم) (191–208 م)
بلاش پنجم (اشک بیست و هشتم) (208- ح216 م)
اردوان پنجم (اشک بیست و نهم) (ح216–226 م)
بلاش ششم
اردوازد

نام	حکمرانی کی مدت	جد	روداد
ارشک (پہلا اشک)	250 سے 247 ق م.	فریاپد	پارتھیان خاندان کا قیام
تیرداد اول(دوسرا اشک)	247 سے 211 ق م.	فریپائڈ ، ارشک کا بھائی	کے الحاق Gorgan ، بادشاہ کے ساتھ اتحاد کے Diodotus مغرب کی شکست Seleucus II، کے بادشاہ شام کا
اردون اول (تیسرا اشک)	211 سے 191 ق م.	ترداد اول	مادیوں کے خلاف مہم ، اینٹیوکس III کے ساتھ جنگ اور پیچھے ہٹنا ، اینٹیوکس کی فوج کے ذریعہ اناہیٹا کے ہیکل کو لوٹنا
فریاپت(چوتھا اشک)	سن 191 سے 176 ق م.	اردوان یکم	امن
فرہاد اول (پانچواں اشک)	176 سے 171 ق م.	فریاپت	کھارکیف کے شہر تپورستان کی فتح
مہرداد اول (چھٹا اشک)	171-1377 م.	فریاپ ، فرہاد اول کا بھائی۔	پارتھیان خاندان کے پھیلاؤ اور طاقت ، ڈیمٹریriس دوم کے ساتھ جنگ اور دیمیتریئس کی قید
فرہاد دوم (ساتواں اشک)	137–138 سے 128 ق م.	مہرداد اول	اٹیکس دی گریٹ کے ساتھ جنگ اور اس کی شکست ، اٹیکس عظیم کا دوبارہ حملہ اور اٹیکس کی شکست و قتال ، سیلیوسیڈ ریاست کا زوال
اردون دوم (آٹھویں اشک)	128 سے 123 ق م.	فریاپٹ ، فرہاد دوم کے چچا	یوحچی لوگوں کے ساتھ جنگ اور اردون کے زخمی اور موت
مہرداد دوم یا مہرداد کبیر (نویں اشک)	123 سے 87 ق م.		ایرانی امور کا پرتھائی خاندان کا اختیار ، آرڈر اور تنظیم
گڈارز I	95 سے 90 ق م.		گڈارز بغاوت اور اس کا مختصر دور
اُرُد یکم	90 سے 80 ق م.	مہرداد دوم	گارڈز اول کی حکومت کا خاتمہ ، ہاران کی جنگ میں رومی فوج کا کرشنگ
سیناٹروک (دسویں اشک)	76 یا 75 سے 70 ق م.	فرہاد دوم کا بھائی مہرداد اول	آذربائیجان کی فتح اور آرمینیائی دجلہ فرات کی لوٹ مار

ایلمائی (147 قبل مسیح سے 25 عیسوی)[ترمیم]

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔

کامناسکارس I - میگاس سٹر (147-145 ق م) م)
کامناسکیروس دوم۔ نیکوفرس (145–139 قبل مسیح) م)
ایکونوپیس (139-138 صفحہ) م)
تیکرانیس(138-132 قبل مسیح) م)
داریوس (129 ق م) م)
کامناسکارس III اور ملکہ انزاز (82-76 ق م) م)
کامناسکیارس چہارم (-4 73--46 قبل مسیح) م)
کامینسکرس پنجم (46-28 ق م) م)
کامناسکر چھٹا (21 بجے شام) م - 1 م)
کامناسکارس VII (1m - 15m)
کامناسکیئرس ہشتم (15 میٹر - 25 م)

فارس کے بادشاہ (230 قبل مسیح سے 210 ء)[ترمیم]

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔ توضیح: ح علامت اختصاری حدود است.

نام		تاریخ	خویشاوندی با شاه پیشین	Note
1	دارایان یکم	سال‌های پایانی قرن دوم پیش از میلاد	؟	دست‌نشانده اشکانیان.
2	وادفرداد سوم	سده اول پیش از میلاد	؟	دست‌نشانده اشکانیان.
3	دارایان دوم	سده اول پیش از میلاد	پسر وادفرداد سوم	دست‌نشانده اشکانیان. جمله نوشته شده بر روی سکه: d’ryw mlk brh wtprdt mlk؛ دارایان شاه، پسر وادفرداد شاه
4	اردشیر دوم	سده اول پیش از میلاد	پسر دارایان دوم	دست‌نشانده اشکانیان. توسط برادرش وهشیر یکم کشته شد
5	وهشیر یکم	سده اول پیش از میلاد	پسر دارایان دوم	دست‌نشانده اشکانیان
6	پاکور یکم	سده اول میلادی	پسر وهشیر یکم	دست‌نشانده اشکانیان
7	پاکور دوم	سده اول میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
8	نامبد	سده اول میلادی	پسر اردشیر دوم	دست‌نشانده اشکانیان
9	نپاد	سده اول میلادی	پسر نامبد	دست‌نشانده اشکانیان
10	ناشناس	سده اول میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
11	وادفرداد چهارم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
12	منچهر (منوچهر) یکم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
13	اردشیر سوم	سده دوم میلادی	پسر منچهر یکم	دست‌نشانده اشکانیان
14	منچهر دوم	سده دوم میلادی	پسر اردشیر سوم	دست‌نشانده اشکانیان
15	نامشخص. احتمالاً پاکور سوم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
16	منچهر (منوچهر) سوم	سده دوم میلادی	پسر منچهر دوم	دست‌نشانده اشکانیان
17	اردشیر چهارم	سده دوم میلادی	پسر منچهر سوم	دست‌نشانده اشکانیان
18	وهشیر دوم	206–210 میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان. آخرین شاه دودمان بازرنگی
19	شاپور	سده سوم میلادی	برادر اردشیر یکم ساسانی	دست‌نشانده اشکانیان
20	اردشیر پنجم (اردشیر یکم ساسانی)	سده سوم میلادی	نخستین شاهنشاه ایران از دودمان ساسانی	دست‌نشانده اشکانیان

میشان بادشاہی (127 قبل مسیح سے 222 ء تک)[ترمیم]

وضاحت: ایچ تقریبا ایک مخفف ہے۔

ہیسپاؤینس (127–124 قبل مسیح) م)
اپوڈاکس (110–104 قبل مسیح) م)
تیراوس اول (95-89 قبل مسیح) م)
ہپوکریٹس دی مطلق العنان نائکروفس (81–80 قبل مسیح) م)
تیراوسس دوم (-4-4۔-49 ق م) م)
آرٹ باز (49-48 قبل مسیح) م)
اتمبلوس اول (47۔24 ق م) م)
تھیونیئس اول (19–18 قبل مسیح) م)
اتمبلوس II (18 بجے م- 9 م)
ابنرگاؤس اول (10۔23)
اورباس اول (19–19 ء)
اتمبلوس سوم (37–45 ء)
تھیونیئسس دوم (46۔ 467 ء)
تھیونیئس III (52-53 AD)
اتمبلوس چہارم (54–65 ء)
اتمبلوس پنجم (65–74 ء)
اورباس دوم (73–80 ء)
پاکور (80-102 ء)
اتمبلوس VI (102-106 AD)
تھیونیئس چہارم (110-113 AD)
اتمبلوس ہشتم (114-117ع)
مہرداد (131-151 ء)
اورباس دوم (151-165 ء)
ابنرگاؤس دوم (165–180 ء)
اتمبیلس ہشتم (180–195 ء)
میگا (195–210 AD)
ابنرگاؤس III (210–222 AD)

شماره	نام پادشاه	دوران حکومت (میلادی)	یادداشت ها
1	اردشیر بابکان	224–243	او در نبرد هرمزگان توانست اردوان پنچم را بکشد و حکومت اشکانی را برچیند. او سپاه جاویدان را دوباره احیا کرد.
2	شاپور یکم	3/242–272	او به جنگ با والریانوس، امپراتور روم رفت و وی را شکست داد و اسیر کرد. او از مانی حمایت می کرد و همین مسئله باعث مخالفت روحانیون زرتشتی با او شد.
3	هرمز یکم	272–273
4	بهرام یکم	273–276	او مانی را کشت و از دروازه جندی شاپور کرد.
5	بهرام دوم	276–293
6	بهرام سوم	293
7	نرسی	293–302	او از رومیان شکست خورد و عهدنامه نصیبین بسته شد که به واسطه آن پنج شہر در ساحل راست دجله به رومیان واگذار شد.
8	هرمز دوم	302–310
9	آذرنرسی	310
10	شاپور دوم (ذوالاکتاف)	310–379	او به اعراب بحرین حمله کرد و آنها را شکست داد و دستور داد کتف های اسیران را سوراخ کنند و از میان آنها ریسمان رد کنند.
11	اردشیر دوم	379–383
12	شاپور سوم	383–388
13	بهرام چهارم	388–399
14	یزدگرد یکم	399–421
15	بهرام پنجم (بهرام گور)	421–439	عشق بازی ها و شکارهای او معروف است.
16	یزدگرد دوم	439–457
17	هرمز سوم	459–457
18	پیروز یکم	458–484
19	بلاش	484–488
20	قباد یکم	488–497	او ابتدا تصمیم گرفت از قدرت نجبا و روحانیون بکاهد، برای همین با مزدک متحد و از او حمایت کرد.
21	جاماسب	497–499	پس از آن که قباد با مزدک متحد شد، روحانیون و نجبا قباد را از سلطنت برکنار کردند و جاماسب را بر تخت نشاندند و قباد را به زندان فراموشی فرستادند و حبس کردند.
20	قباد یکم (پادشاهی مجدد)	499–531	پس از این قباد با بستن حیله ای از زندان گریخت و به نزد هیاطله پناهنده شد و به کمک او به ایران بازگشت و دوباره پادشاه شد.
22	خسرو یکم (خسرو انوشیروان)	531–579	او که با مزدکیان مخالفت داشت، آنان را به وضع فجیعی کشت.
23	هرمز چهارم (ترک‌زاد)	579–590
24	بهرام ششم (بهرام چوبین)	590–591	او یکی از سرداران خسرو پرویز بود که بر او شورید و پادشاه ایران شد.
25	خسرو دوم (خسرو پرویز)	591–628	وقتی که بهرام چوبین بر او شورید، نتوانست مقاومت کند و به امپراتور روم، موریس پناهنده شد و با دختر وی ازدواج، مریم، ازدواج کرد و با کمک سپاهیان رومی به ایران بازگشت و سلطنت را پس گرفت.
26	قباد دوم (شیرویه)	628
27	اردشیر سوم	628–630
28	شهربراز	630
29	خسرو سوم	630
30	جوانشیر	630
31	پوراندخت	630–631
32	گشتاسب بنده	631
33	آزرمی دخت	631
34	هرمز پنجم	631
35	خسرو چهارم	631
36	پیروز دوم	631
37	خسرو پنجم	631
38	یزدگرد سوم	632–651	آخرین پادشاه ساسانی، در جنگ قادسیه تیسفون را از دست داد و در سال 31 هجری توسط یک آسیابان در مرو کشته شد.

خلفائے راشدین(632 تا 661 ء)[ترمیم]

نمبر	خلیفہ کا نام	زندگی کا دور (AD)	حکومت کا دورانیہ (م ع)
1	ابوبکر	573–634	632–634
2	عمر بن خطاب	586–644	634–644
3	عثمان بن عفان	576–656	644 - 656
4	علی ابن ابی طالب	600 - 661	656 - 661

ایران پر ان کا اقتدار 651 میں مسلمانوں کے ذریعہ ایران پر فتح کے بعد شروع ہوا اور امویوں کے اقتدار میں آنے کے ساتھ ہی اس کا خاتمہ ہوا۔

اموی خلفاء (662 تا 750 ء)[ترمیم]

	خلیفہ	زندگی	خود مختاری
1	معاویہ ابن ابی سفیان	606–680	662–680
2	یزید بن معاویہ	646–684	680–684
3	معاویہ بن یزید	664–684	684–684
4	مروان ابن الحکم	. . . . -685	684–685
5	عبد الملک بن مروان	647–705	685–705
6	ولید بن عبد الملک	. . . . -715	705–715
7	سلیمان بن عبد الملک	. . . . -718	689–718
8	عمر بن عبد العزیز	681–720	718–720
9	یزید بن عبد الملک	691–724	720–724
10	ہشام بن عبد الملک	690–743	724–743
11	ولید بن یزید	709–744	743–744
12	یزید بن الولید	. . . . -744	744–744
13	ابراہیم بن الولید	. . . . -750	744–745
14	مروان بن محمد	. . . . -750	745–750

عباسی خلیفہ (750 سے 1258 ء)[ترمیم]

فائل:عباسی سلطنت.PNG

عباسی سلطنت

شماره	خلیفہ	هجری قمری	عیسوی	یادداشت
1	ابوالعباس سفاح	131–136	750–754	نخستین خلیفه عباسی که با کمک ابومسلم خراسانی به خلافت رسید.
2	منصور (خلیفه)	136–158	754–775	برادر سفاح، که ابومسلم خراسانی را به قتل رساند که و همین مسئله باعث بروز شورش هایی شد.
3	مهدی (خلیفه)	158–169	775–785
4	هادی (خلیفه)	169–170	785–786
5	هارون‌الرشید	170–193	786–809	مشهورترین خلیفه عباسی بود، که جعفر برمکی وزیر او بود؛ وی که از قدرت برمکیان هراس داشت ایشان را به قتل رساند.
6	امین (خلیفه)	193–198	809–813	بدست طاهر ذوالیمینین کشته شد.
7	مأمون	198–218	813–833	وی علی بن موسی الرضا را به ولایت عهدی برگزید و سپس او را مسموم کرد و به قتل رساند.
8	معتصم	218–227	833–842
9	واثق	227–232	842–847
10	متوکل	232–247	847–861
11	منتصر	247–248	861–862
12	مستعین	248–252	862–866
13	معتز	252–255	866–869
14	مهتدی	255–256	869–870
15	معتمد (خلیفه)	257–279	870–892
16	معتضد	279–289	892–902
17	مکتفی	289–295	902–908
18	مقتدر (خلیفه)	295–320	908–932
19	قاهر	320–322	932–934
20	راضی (خلیفه)	322–329	934–940
21	متقی	329–334	940–944
22	مستکفی	334–336	944–946
23	مطیع (خلیفه)	336–363	946–974
24	طائع	363–381	974–991
25	قادر (خلیفه)	382–422	991–1031
26	قائم (خلیفه)	422–468	1031–1075
27	مقتدی (خلیفه)	468–487	1075–1094
28	مستظهر	487–512	1094–1118
29	مسترشد	512–530	1118–1135
30	راشد	530–531	1135–1136
31	مقتفی	531–555	1136–1160
32	مستنجد	555–566	1160–1170
33	مستضی	566–576	1170–1180
34	ناصر (خلیفه)	576–622	1180–1225
35	ظاهر (خلیفه)	622–623	1225–1226
36	مستنصر (بغداد)	623–640	1226–1242
37	مستعصم	640–656	1242–1258	آخرین خلیفه عباسی،که در زمان فتح بغداد توسط هلاکو خان کشته شد.

گاوبارگان (642-760 ء)[ترمیم]

گل گیلانشاہ
دابویہ
فرخان بزرگ
اسپہید دزمہر
فرخان کوچک
خورشید

باوندیان (655 تا 1349 ء)[ترمیم]

کیوسیہ شاخ (655 سے 1000 عیسوی)[ترمیم]

- باو
- سهراب یکم
- مهرمردان
- سهراب دوم
- شروین یکم
- شهریار یکم
- شاپور
- جعفر
- کارن یکم
- رستم یکم
- شروین دوم
- شهریار دوم
- دارا
- شهریار سوم

اسپہبدیہ شاخ (655 سے 1349 ء)[ترمیم]

شہریار چہارم
کیرن II
روسٹم دوم
علی اول
روسٹم سوم
حسن یکم
اردشیر اول
رستم چہارم

کینخواریہ شاخ (1238 تا 1349 ء)[ترمیم]

اردشیر II
محمد باوندی
علی دوم
یزدگرد باونڈی
شہریار وی
کیخسرو باوندی
شرف الملوک باونڈی
حسن باوندی

آل طاہر (821 تا 873 ء)[ترمیم]

طاہر بن حسین (طاہر ذوالمینین)
طلحہ بن طاہر
علی ابن طاہر
عبد اللہ بن طاہر
طاہر بن عبد اللہ
محمد ابن طاہر ابن عبد اللہ

صفاریان (861 سے 1002 ء تک)[ترمیم]

یعقوب لیث
عمرو لیث
طاہر بن محمد بن عمرویت
لیت بن علی بن لیت
محمد بن علی ابن لیتھ
احمد ابن محمد ابن خلف
خلف بن احمد

تبریزستان کے علوی (864 سے 928 ء)[ترمیم]

حسن بن زید
القائم
داعی الحق
حسن ولد مہدی
داعی صغیر

سامانی (819 تا 1004 ء)[ترمیم]

اسماعیل ابن احمد ، جسے امیر ماضی (295-279 ہجری) کے نام سے جانا جاتا ہے۔ ق)
احمد شاہ اسماعیل ، امیر شاہد کا نام (301-259 ہجری) ق)
نصر ابن احمد ، کا نام امیر سعید (331-301 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
نوح ابن نصر ، کا نام امیر حامد (343۔3131 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
عبد الملک ابن نوح ، جس کا نام امیر رشید (350-343 ھ) تھا۔ ق)
منصور ابن نوح ، کا نام امیر صید (365۔350 ھ) کے نام پر ہے۔ ق)
نوح ابن منصور ، جس کا نام امیر رازی (387-365 ھ) تھا۔ ق)
منصور ابن نوح (389-387 ہجری) ق)
- عبد الملک ابن نوح (389-389 ہجری) ق)
مونٹاسر سامانی (389-395 ہجری) ق)

آل زیاریان (931 تا 1090 ء)[ترمیم]

- مرداویج زیاری
- وشمگیر
- بیستون پسر وشمگیر
- قابوس پسر وشمگیر
- منوچهر پسر قابوس
- انوشیروان پسر منوچهر

آل بویہ (933 ء سے 1062 ء)[ترمیم]

شاہی نام	اصل نام	موت کی پیدائش	مملکت کا آغاز	مملکت کا خاتمہ	رشتہ
آل بویہ فارس (933–1062)
عمادالدوله	علی ابن بُویحید	891–949	934	949	لڑکا
عضد الدولہ	فنا خسرو بن حسن	936–983	949	983	رُکن الدولہ کا بیٹا عماد الدولہ کا بھتیجا
شرف‌الدوله	ابوالفوارس شیرذیل	962–989	983	989	عضد الدولہ کا بیٹا
شمس الدولہ	ابو کالیجار مرزبان	964–998	989	998	عضد الدولہ کا بیٹا
بہاءالدوله	ابونصر فیروز	971–1012	998	1012	عضد الدولہ کا بیٹا
سلطان‌الدوله	ابوشجاع	992–1024	1012	1024	بہا الدولہ کا بیٹا
عمادالدوله	ابو کالیجار مرزبان	1011–1048	1024	1048	سلطان الدولہ کا بیٹا
ملک رحیم

شاہی نام	اصل نام	موت کی پیدائش	مملکت کا آغاز	مملکت کا خاتمہ	رشتہ
آل بویہ ری ، اصفہان ، ہمدان (935–1038)
رکن‌الدوله	ابو علی حسن	898–976	935	976	لڑکا
فخرالدوله	ابو الحسن علی	952–997	976	980	رُکن الدولہ کا بیٹا
مؤیدالدوله	ابومنصور	941–983	976	983	رُکن الدولہ کا بیٹا
فخرالدوله	ابو الحسن علی		976	997	رُکن الدولہ کا بیٹا
مجدالدوله	ابو طالب رستم	993–1029	997	1029	فخر الدولہ کا بیٹا
شمس‌الدوله	ابوطاہر	1021-؟	997	1021	فخر الدولہ کا بیٹا
سماءالدوله	ابو الحسن علی	1023-؟	1021	1023	شمس الدولہ کا بیٹا

شاہی نام	اصل نام	موت کی پیدائش	مملکت کا آغاز	مملکت کا خاتمہ	رشتہ
آل بویہ عراق (945–1055)
معزالدوله	ابو الحسن احمد	915–966	945	966	لڑکا
عزالدوله	بختیار	943–979	966	979	معیز الدولہ کا بیٹا
عضد الدولہ	ابوشجاع	937–983	977	983	رُکن الدولہ کا بیٹا
شرف‌الدوله	ابوالفوارس شیرذیل	962–989	987	989	عضدالدولہ کا بیٹا
بہاءالدوله	ابونصر	970–1012	989	1012	عضدالدولہ کا بیٹا
سلطان‌الدوله	ابوشجاع	992–1024	1012	1021	بہا الدولہ کا بیٹا
مشرف‌الدوله	ابو علی	1002–1025	1021	1025	بہا الدولہ کا بیٹا
جلال‌الدوله	ابوطاہر	994–1043	1027	1043	بہا الدولہ کا بیٹا
	ابو کالیجار مرزبان	1011–1048	1043	1048	سلطان الدولہ کا بیٹا
ملک رحیم		1058-؟	1048	1055	ابو کالیجار کا بیٹا
قوامِالدوله	ابوالفوارس
	ابو منصور پولادستون

غزنوی (963-1187 عیسوی)[ترمیم]

ناصرالدین سبکتکین : 367 ء سے 387 ہجری تک ق
اسماعیل ، سبکتین کا بیٹا : 387 میں کچھ مہینوں میں
سلطان محمود غزنی (محمود ابن سبطکین): سن 387 سے 421 ھ۔ ق
محمد ولد محمود : 421 سے 422 ہجری تک۔ ق
سلطان مسعود غزنوی (مسعود بن محمود): سن 422 سے 432 ہجری تک۔ ق
مسعود ، مسعود کا بیٹا
مسعود دوم ، بیٹا مودود
علی ولد مسعود
عبد الرشید ولد محمود
طغرل غاسب
فرخزاد ولد مسعود
ابراہیم ولد مسعود
مسعود سوم ، ابن ابراہیم
شیرزاد ولد مسعود
مسعود کا بیٹا ارسلانشاہ
بہرامشاہ ولد مسعود
خسروشاہ ولد بہرشاہ
خسرو شاہ کا بیٹا کھسرو ملک (غوریوں میں گرنے والا آخری غزنوی امیر تھا)

سلجوقی سلاطین (1029-1194)[ترمیم]

بادشاہی نام		اصل نام	لقب	پیدائش-موت	آغاز شاهی	احتتام شاهی	رشتہ	یادداشت
سلجوقیان 1029–1194
1	طغرل یکم	محمد	رکن الدین، ابو طالب، بیگ، سلطان	995–1063	1029	1063	پسر میکائیل پسر سلجوق
2	آلپ ارسلان	محمد	عضدالدوله، عضدالدین، ابوشجاع، سلطان	1039–1072	1063	1072	پسر چغری بیگ داود برادر طغرل یکم	به دست سرباز اسیری کشته شد.
3	ملکشاه یکم	حسن	جلال الدوله، جلال الدین، ابوالفتح، سلطان	1055–1092	1072	1092	پسر آلپ ارسلان	به دست حشاشین کشته شد
4	محمودیکم		ناصرالدین، ابو القاسم، سلطان	1086–1094	1092	1094	پسر ملکشاه یکم
5	برکیارق	محمد	رکن الدین، ابوالمظفر، سلطان	1080–1105	1094	1105	پسر ملکشاه یکم
6	ملکشاه دوم		معزالدین، ابوالفتح، سلطان	1101 - ?	1105	1105	پسر برکیارق	به دست محمدیکم خلع و نابینا شد
7	محمدیکم	تپر	غیاث الدین، ابوشجاع، سلطان	1082–1118	1105	1118	پسر ملکشاه یکم
8	سنجر	احمد	معزالدین، ابوالحارث، سلطان	1087–1157	1097	1157	پسر ملکشاه یکم
9	محموددوم		مغیث الدین، سلطان	1104–1131	1118	1131	پسر محمدیکم
10	داود		مغیث الدین، ابوالفتح، سلطان	? - 1132	1131	1132	پسر محموددوم
11	طغرل دوم		رکن الدین، ابو طالب، سلطان	1109–1134	1132	1134	پسر محمدیکم
12	مسعود		غیاث الدین، ابوالفتح، سلطان	1109–1152	1134	1152	پسر محمدیکم
13	ملکشاه سوم		مغیث الدین، سلطان	1128–1160	1152	1153	پسر محموددوم
14	محمددوم		غیاث الدین، ابوشجاع، سلطان	1128–1160	1153	1160	پسر محموددوم
15	سلیمانشاه		معزالدین، ابوالحارث، سلطان	1118–1162	1160	1161	پسر محمدیکم	خلع شد
16	ارسلان		رکن الدین، سلطان	1134–1176	1161	1176	پسر طغرل دوم
17	طغرل سوم		رکن الدین، ابو طالب، سلطان	? - 1194	1176	1194	پسر ارسلان	کشته شد.

خوارزم شاہی سلطنت (1153 تا 1231 ء)[ترمیم]

بادشاہی نام	اصل نام	پیدائش موت	مملکت کا آغاز	مملکت کا خاتمہ	رشتہ
خوارزمشاہیان (1153-1231)
قطب الدین محمد					انوشتین غرجھے کا بیٹا
علاء الدین اتز	ابوالمظفر	1097 / 1105–1156	1153	1156	قطب الدین محمد کا بیٹا
ایل ارسلان	ابوالفتح	1171-؟	1156	1172	اتز کا بیٹا
جلال الدین سلطان شاہ		1193-			ارسلان قبیلے کا بیٹا
علاء الدین تکش		1200-؟	1172	1200	ارسلان قبیلے کا بیٹا
علاؤ الدین محمد	ابوالفتح	1220-؟	1200	1220	اکیلا لڑکا
جلال‌الدین منکبرنی		1231-؟	1220	1231	بیٹا محمد

ایلخانی (1256 تا 1356 ء)[ترمیم]

بادشاہی نام	اصل نام	پیدائش موت	مملکت کا آغاز	مملکت کا خاتمہ	صلہ	نوٹ
ایلخانی (1256-1357)
ہلاکو خان		1217–1265	1256	1265	تولولی خان کا بیٹا
اباقاخان		1234–1282	1265	1282	ہلاگو کا بیٹا
سلطان احمد تکدر بن ہلاکو		1284-؟	1282	1284	ہلاگو کا بیٹا	ہلاک
ارغون خان ابن ابقہ		1258–1291	1284	1291	اباقا خان کا بیٹا
گیخاتو خان بن اباقا		1295-؟	1291	1295	ابا خان کا بیٹا	حکم کے ساتھ بیدو خان ہلاک
بیدوخان بن ترغان		1295-؟	1295	1295		بذریعہ عامر نوروز ہلاک
غزن بن ارغون	محمود	1271–1304	1295	1304	ارغون خان کا بیٹا	وہ اسلام اور اسلامی نام لائے محمود کے لیے اپنے آپ کو منتخب کریں۔
اولجیتو خدابندہ ابن ارغون		1280–1316	1304	1316	ارغون خان کا بیٹا
ابو سعید بہادر خان بن اولجاتیو		1305–1335	1316	1335	الجیتو کا بیٹا	ان کی موت کے بعد ، الخانیٹ حکومت یہ گرا اور ایران ٹوٹ گیا۔
ارپاگاون		1336-؟	1335	1336
موسیٰ خان		1337-؟	1336	1337
توگا تیمور خان		1353-؟	1335	1353
محمد خان		1338-؟	1336	1338
ساتی۔بیگ		1300–1345	1338	1339	الجایتو دختر
شاہ جہاں ایلخانی			1339	1340
سلیمان خان			1339	1345
انوشیروان عادل			1344	1356

مقامی سلطنتیں(1337 تا 1595 ء)[ترمیم]

سربداران (1337 تا 1381 ء)[ترمیم]

عبد الرزاق باشتینی
وجیہہ الدین امیر مسعود بشتینی
محمد آیتیمور
کلو اسفندیار
خواجہ شمس الدین ابن فضل اللہ
شمس الدین علی
پہلوان یحییٰ کربی
ظہیر الدین کربی
حیدر قصاب
مرزا لوط اللہ بشتینی
پہلوان حسن دامغانی
خواجہ علی معید

جلائر (1340-1432 عیسوی)[ترمیم]

مظفریان یا آل مظفر (1314 1393 ء تک)[ترمیم]

مبارزالدین محمد (59–718 / 58–1318)
شاہ محمود (76–759 / 74–1358)
عمادالدین احمد (1386-95 / 1384-93)
نصراالدین شاہ یحییٰ (95-764 / 1363-93)
بہادر بادشاہ
زین العابدین ابن شاہ شجاع (89-786 / 1384-87)
شاہ منصور (95–790 / 93–1388)

کیائی سلطنت (1389 تا 1595 ء)[ترمیم]

گیلان میں کیان فیملی کے بانی ، سید عامر کییا ملاتی۔ حکومت (763–76) ھ میں
سید رضی کیا نے (729–799) ہجری سے حکمرانی کی۔
کارکیہ سید محمد اول نے (829-837) ہجری سے حکمرانی کی۔
کارکیا ناصر کیا (837-851) ہجری سے حکمرانی کی۔
کارکیا سلطان محمد دوم نے (: 851–883) ہجری سے حکمرانی کی۔
کارکیا مرزا علی

تیموری سلطنت (1370-1506 ء)[ترمیم]

#	پادشاه	زندگی			سلطنت			نسبت با پادشاه قبلی
#	پادشاه	تولد (خورشیدی)	مرگ (خورشیدی)	طول عمر	تاجگذاری (خورشیدی)	پایان (خورشیدی)	مدت حکومت	نسبت با پادشاه قبلی
1	تیمور لنگ	715	783	68 سال و 9 ماه و 26 روز	748	783	35 سال	بنیانگذار حکومت
2	پیرمحمد جهانگیر	753	785	32 سال	783	785	2 سال	نوهٔ تیمور، پسر غیاث‌الدین جهانگیر
3	میران‌شاه	747	787	40 سال	783	787	4 سال	پسر تیمور
4	خلیل سلطان	763	790	27 سال	783	787	4 سال	پسر میران‌شاه
5	شاهرخ	756	825	69 سال	783	825	42 سال	پسر تیمور
6	الغ بیگ	773	828	55 سال	790	828	38 سال	پسر شاهرخ
7	سلطان ابراهیم میرزا	773	814	41 سال	794	814	20 سال	پسر شاهرخ
8	محمد پسر بای‌سنقر	؟	830	؟	826	830	4 سال	نوهٔ شاهرخ، پسر بای‌سنقر
9	عبداللطیف میرزا	799	829	30 سال	828	829	1 سال	پسر الغ بیگ
10	ابو القاسم بابر	801	836	35 سال	828	836	8 سال	نوهٔ شاهرخ، پسر بای‌سنقر
11	عبدالله میرزا	789–790	830	40–41 سال	829	830	1 سال	پسر ابراهیم میرزا
12	ابوسعید میرزا	803	848	45 سال	سمرقند:830 هرات:838	سمرقند:848 هرات:848	سمرقند:18 سال هرات:10 سال	پسر نوهٔ تیمور
13	میرزا شاه محمود	825	839	14 سال	836	836	چند هفته	پسر ابو القاسم بابر
14	ابراهیم میرزا پسر علاءالدوله	؟	838	؟	836	838	2 سال	پسر نوهٔ شاهرخ، پسر علاءالدوله میرزا پسر بای‌سنقر
15	یادگار محمد میرزا	؟	849	؟	848	849	1 سال	پسر محمد پسر بای‌سنقر
16	حسین بایقرا	817	885	68 سال	848	885	37 سال	نوهٔ نوهٔ تیمور

قراقویونلو (1378 تا 1469 ء)[ترمیم]

آق قویونلو (1378 تا 1501 ء)[ترمیم]

صفوی سلطنت (1502 تا 1722 عیسوی)[ترمیم]

قطار	نام	پیدائش / موت	سلطنت	پیشرو کے ساتھ تعلق	نوٹ
1	شاہ اسماعیل اول۔	1487–1524	1502-1515	-	14 سال سے 38 سال کی عمر تک 24 سال کے لیے حکمرانی؛ جنگ کلدوران اپنے وقت کا ایک اہم ترین واقعہ ہے ، جو ایرانیوں کی شکست کے ساتھ ختم ہوا۔
2	شاہ طہماسیب اول۔	1514-1515	1525-1515	لڑکا	دوسرا صفوید بادشاہ جس نے 54 سال تک حکمرانی کی ، اس نے دار الحکومت تبریز سے قزوین منتقل کیا۔
3	شاہ اسماعیل دوم	1537–1577	1576–1577	لڑکا
4	شاہ محمد خدابندہ	1532–1596	1577–1587	بھائی	نکالا گیا.
5	شاہ عباس عظیم	1571–1629	1587–1629	لڑکا	سب سے مشہور صفوید سلطان جس نے دار الحکومت قزوین سے اصفہان منتقل کیا۔ اس نے غزیلباش کی طاقت کو کم کیا اور شاہ سون فورس تشکیل دی۔
6	شاہ صفی	1611–1642	1629–1642	نوہ
7	شاہ عباس دوم	1632–1666	1642–1666	لڑکا
8	شاہ سلیمان	1645–1694	1666–1694	لڑکا	اس کا نام صافی مرزا تھا اور انھیں پہلی بار شاہ صافی کا تاج پہنایا گیا تھا اور اس کے عہد حکومت کے دوسرے سال انھیں سلیمان کا تاج پہنایا گیا تھا۔
9	شاہ سلطان حسین	1668–1726	1694–1722	لڑکا	اسے افغان شورش کا سامنا کرنا پڑا اور اسے محمود افغان نے بے دخل کر دیا اور پھر اسے اشرف افغان نے قتل کر دیا۔

ہوتکی سلطنت(1722-1729)[ترمیم]

قطار	نام	تصویر	پیدائش / موت	سلطنت	پیشرو کے ساتھ تناسب	نوٹ
1	محمود افغان	60px	؟ - 1725	1722–1725	بانی	اسے اشرف افغان نے معزول اور ہلاک کر دیا تھا
2	اشرف افغان		؟ - 1729	1725–1729	محمود کا کزن	فرار ہونے کے دوران اسے بلوچیوں نے ہلاک کر دیا

صفوی سلطنت (1729-1735 ء)[ترمیم]

قطار	نام	سلطنت	پیشرو کے ساتھ تناسب	نوٹ
1	شاہ طہماسپ دوم	1729–1732	شاہ سلطان حسین کا بیٹا	اسے نادر شاہ نے معزول کر کے ہلاک کر دیا
2	شاہ عباس سوم	1732–1735	شاہ طہمساب دوم کا بیٹا	چھ ماہ کی عمر میں ، اس کو نادر شاہ نے تخت نشین کیا اور نادر شاہ وائسرائے بن گئے اور کم عمری میں ہی اسے رضا قلی مرزا نے قتل کر دیا۔

افشاریان (1735-1750 ء)[ترمیم]

قطار	نام	پیدائش / موت	سلطنت	پیشرو کے ساتھ تناسب	نوٹ
1	نادر شاہ	1688–1747	1735–1747	افشاریائی خاندان کا بانی	اسے عادل شاہ اور اس کے کمانڈروں نے مارا تھا
2	عادل شاہ	1723–1748	1747–1748	نادر شاہ کا بھتیجا	اسے ابراہیم شاہ نے قتل کیا تھا
3	ابراہیم‌شا	؟ - 1748	1748–1748	بھائی عادل شاہ	اسے شاہ رخ مرزا نے مارا تھا
4	شاهرخ‌میرزا	1733–1796	1748–1750	نادر شاہ کا پوتا	سن 1750 سے لے کر 1796 تک وہ خراسان کا واحد حکمران رہا جب تک کہ وہ آحم محمد خان قجر کے حکم سے قتل نہ ہوا۔

زند خاندان (1750-1794)[ترمیم]

قطار	نام	پیدائش / موت	سلطنت	پیشرو کے ساتھ تناسب	نوٹ
1	کریم خان زند	1707–1779	1750–1779	زندیانی خاندان کا بانی
2	ابوالفتح‌خان زند	؟ - 1779	1779	کریم خان زند کا بیٹا
3	محمد علی خان زند	؟ - 1779	1779	کریم خان زند کا بیٹا	قتل کیا گیا تھا
4	سدیگ خان زند	؟ - 1781	1779–1781	کریم خان زند کے بھائی
5	علی مراد خان زند	؟ - 1785	1781–1785	کریم خان زند کی بھتیجی
6	جعفر خان زند	؟ - 1789	1785–1789	صادق خان زند کا بیٹا
7	صیدمرادخان زن	؟ - 1789	1789	علی مراد خان زند کی کزن
8	لطفعلی‌خان زند	1769–1794	1789–1794	جعفر خان زند کا بیٹا	وہ آغا محمد خان قجر کے حکم سے مارا گیا تھا

قاجار (1794-1926)[ترمیم]

فائل:ایران تے افغانستان 1849.PNG

قطار	نام	تصویر	پیدائش / موت	سلطنت	دور حکومت	پیشرو کے ساتھ تعلق	نوٹ	اہم کام
1	آقا محمد خان قاجار		1742–1797	1794–1797	3 سال	-	ہلاک	قاجار خاندان کا قیام۔ تبلیسی کی فتح۔
2	فتحعلی شاہ		1834–1772	1797–1834	37 سال	بھتیجے		کے قتل ابراہیم خان Kalantar ایران اور روس کے پہلے دور - جنگ - گلستان ٹریٹی - - ایران اور روس جنگوں کے دوسرے دور ترکمانچای معاہدہ .
3	محمد شاہ		1808–1848	1834–1848	14 سال	نوہ		فرہانی کے نائب کا قتل - ازرناح رومی معاہدہ۔
4	ناصرالدین شاہ	/img>	1831–1896	1848–1896	48 سال	لڑکا	ہلاک	امیر کبیر کا قتل - پیرس معاہدہ - تمباکو کی تحریک ۔
5	مظفرالدین شاہ		1853–1907	1896–1907	11 سال	لڑکا		ڈارسی اسکور - آئینی تحریک ۔
6	محمدعلی شاہ		1872–1925	1907–1909	2 سال	لڑکا	نکالا گیا	پارلیمنٹ کو توپ سے بند کرنا۔ چھوٹا ظلم و ستم
7	احمد شاہ		1898–1930	1909–1926	17 سال	لڑکا	نکالا گیا	شیخ فضل اللہ نوری کا قتل۔ پہلی جنگ عظیم - عظیم قحط - خاندان کا خاتمہ (1304)۔
کل				1794–1926	132 سال

پہلوی (1926-1979)[ترمیم]

قطار	نام	پیدائش / موت	سلطنت	اصول کی لمبائی	پیشرو کے ساتھ تناسب	نوٹ
1	شاہ رضا	24 اسفند 1256 - 4 مرداد 1323	4 مئی 1305 - 24 ستمبر 1320	15 سال	-	ایران پر اتحادی حملہ اور اس کا استعفیٰ اور جلاوطنی ۔
2	شاہ محمد رضا	4 ابان 1298 - 5 اگست 1980	25 شهریور 1392 - 22 بهمن 1397	37 سال	لڑکا	بادشاہت کا خاتمہ ایران میں 1979 کے انقلاب کے بعد ہوا۔
کل			1304–1357	52 سال

کتابیات[ترمیم]

Assar, G.R.F. , "Genealogy & Coinage of the Early Parthian Rulers. I", Parthica, 6, 2004, pp. 69–93.
Assar, G.R.F. , "Genealogy & Coinage of the Early Parthian Rulers, II a revised stemma", Parthica, 7, 2005, pp. 29–63.
Assar, G.R.F. , "Moses of Choren & the Early Parthian Chronology", Electrum, vol. 11, 2006, pp. 61–86.آرکائیو شدہ (Date missing) بذریعہ parthian-empire.com (Error: unknown archive URL)
تاریخ مفصل ایران(از صدر اسلام تا انقراض قاجاریه) نوشته عباس اقبال آشتیانی(1343)
تاریخ مغول (در 9 فصل)، نوشته عباس اقبال آشتیانی
تاریخ ایران(قبل از اسلام) نوشته حسن پیرنیا (مشیرالدوله)

Error in Webarchive template: Empty url.

Assar, G.R.F. , "A Revised Parthian Chronology of the Period 165-91 B.C.", Electrum, vol. 11, 2006, pp. 87–158. Error in Webarchive template: Empty url.
Assar, G.R.F. , "A Revised Parthian Chronology of the Period 91-55 B.C.", Parthica, 8, 2006, pp. 55–104.
Briant, Pierre, "From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire", 2002.
Cameron, George, "History of Early Iran", Chicago, 1936 (repr. , Chicago, 1969; tr. E. -J. Levin, L’histoire de l’Iran antique, Paris, 1937; tr. H. Anusheh, ایران در سپیده دم تاریخ، Tehran, 1993)
D’yakonov, I. M. , "Istoriya Midii ot drevenĭshikh vremen do kontsa IV beka de e.E" (The history of Media from ancient times to the end of the 4th century BCE), Moscow and Leningrad, 1956; tr. Karim Kešāvarz as Tāriḵ-e Mād, Tehran, 1966.
Dandamaev, Muhammad A. , "Persien unter den ersten Achämeniden (6. Jahrhundert v. Chr.)", tr. Heinz-Dieter Pohl, Wiesbaden, 1976.
Ghashghai, H.R. , "The successors of Mithridates II", Bulletin of Ancient Iranian History (UCLA), vol. 5, March 2009.(in Persian)آرکائیو شدہ (Date missing) بذریعہ web3.ehost-services.com (Error: unknown archive URL)
Henkelman , wouter. Defining Neo-Elamite History. ARTA , 2003.
Hinz, W. , "The Lost World of Elam", London, 1972 (tr. F. Firuznia, دنیای گمشده ایلام، Tehran, 1992)
Josephus Flavius, Antiquities of the Jews.
Justi, Ferdinand, "Iranisches Namenbuch", Tehran, Asatir, 2003.
Legrain, Leon, "Historical Fragments", Philadelphia, The University of Pennsylvania Museum Publications of the Babylonian Section, vol. XIII, 1922.
Majidzadeh, Yusef, "History and civilization of Elam", Tehran, Iran University Press, 1991.
Majidzadeh, Yusef, "History and civilization of Mesopotamia", Tehran, Iran University Press, 1997, vol.1.
Miroschedji, P. de, ‘La fin du royaume de l’Ansˇan et de Suse et la naissance de l’empire perse’, 1985، ZA 75, pp. 265–306.
Nöldeke, Theodor, "Geschichte der Perser und Araber zur Zeit der Sasaniden. Aus der arabischen Chronik des Tabari übersetzt" (1879)
Olmstead, A. T. , "History of the Persian Empire", Chicago, 1948
Plutarch, Lives.
Polybius, The Histories.
Potts, D. T. , The Archaeology of Elam, Cambridge University Press, 1999.
Reade , Julian E. Elam after the Assyrian Sack of Susa in 647 B.C. NABU, 2000.
Tacitus, The Annals.آرکائیو شدہ (Date missing) بذریعہ classics.mit.edu (Error: unknown archive URL)
Tavernier , Jan. Some Thoughts on Neo-Elamite Chronology. ARTA , 2004.
The Cambridge Ancient History (CAH)
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 1, THE LAND OF IRAN, Cambridge University Press, 1968.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 2, THE MEDIAN AND ACHAEMENIAN PERIODS, Cambridge University Press, 1985.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 3(I), THE SELEUCID, PARTHIAN AND SASANIAN PERIODS, Cambridge University Press, 1983.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 3(II), THE SELEUCID, PARTHIAN AND SASANIAN PERIODS, Cambridge University Press, 1983.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 4, THE PERIOD FROM THE ARAB INVASION TO THE SALJUQS, Cambridge University Press, 1975.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 5, THE SALJUQ AND MONGOL PERIODS, Cambridge University Press, 1968.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 6, THE TIMURID AND SAFAVID PERIODS, Cambridge University Press, 1986.
The Cambridge History of Iran (CHI), vol. 7, FROM NADIR SHAH TO THE ISLAMIC REPUBLIC, Cambridge University Press, 1991.
Vallat , François. Elam: The History of Elam. Encyclopaedia Iranica , vol. VIII pp. 301-313. London/New York , 1998.
Vallat , François. Shutruk-Nahunte , Shutur-Nahunte et l'imbroglio neo-elamite. NABU , 1995.
Vallat , François. Le royaume elamite de SAMATI. NABU , 1996.
Vallat , François. Les pretendus fonctionnaires Unsak des texts neo-elamites et achemenides. ARTA , 2002.
Vallat , François. Le royaume elamite de Zamin et les 'Letters de Nineveh'. Iranica Antique , 33 , 1998. pp. 95–106.

سانچہ:پایان چپ‌چین سانچہ:شاہان ایران سانچہ:تاریخ ایران کی دستاویزات سانچہ:موضوعات ایران

[Legrain_1998-1] ا ^ب

[ReferenceA-2] ↑

[Potts,_1999-3] ا ^ب

[Hinz,_1972-4] ↑

[Cameron,_1936-5] ↑

[Cameron_1998-6] ا ^ب ^پ

[ReferenceB-7] ا ^ب

[Vallat,_Elam_…_,_1998-8] ↑

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]