رابعہ خضداری

رابعہ خضداری
(فارسی میں: رابعه بلخى)
معلومات شخصیت
پیدائش	10ویں صدی  بلخ
مقام وفات	بلخ
شہریت	دولت سامانیہ
عملی زندگی
پیشہ	شاعرہ ،  مصنفہ
پیشہ ورانہ زبان	فارسی
شعبۂ عمل	شاعری

رابعہ خضداری جو رابعہ بلخی کے نام سے بھی مشہور ہیں، رابعہ پہلی بلوچ فارسی گو شاعرہ تھیں۔ جو چوتھی صدی ہجری کی فارسی شاعرہ کے طور پر مشہور ہوئیں۔ رابعہ کے والد کعب قزداری تھے۔ آپ بلوچی النسل تھے اور خراسان، قندھار، بست کے حاکم رہے۔

نمونہ کلام

1. مرا بعشق همی متهم کنی بہ حیل		چہ حجت آری پیش خدای عزوجل
   بہ عشقت اندر عاصی همی نیارم شد		بذنبم اندر طاغی همی شوی بمثل
   نعیم بی تو نخواهم جحیم با تو رواست		کہ بی تو شکّر زهر است و با تو زهر عسل
   بروی نیکو تکیہ مکن کہ تا یکچند		بہ سنبل اندر پنهان کنند نجم زحل
   هرآینہ نہ دروغ است آنچہ گفت حکیم		فمن تکبر یوماً فبعد عز ذل

   1. دعوت من بر تو آن شد کایزدت عاشق کناد		بر یکی سنگین‌دل نامهربان چون خویشتن
      تا بدانی درد عشق و داغ هجر و غم کشی		چون بهجر اندر بپیچی پس بدانی قدر من

      1. ز بس گل کہ در باغ مأوی گرفت		چمن رنگ ارتنگ مانی گرفت
         صبا نافهٔ مشک تبت نداشت		جهان بوی مشک از چہ معنی گرفت
         مگر چشم مجنون بہ ابر اندر است		کہ گل رنگ رخسار لیلی گرفت
         بہ می‌ماند اندر عقیقین قدح		سرشکی کہ در لالہ مأوی گرفت
         قدح گیر چندی و دنیی مگیر		کہ بدبخت شد آنکہ دنیی گرفت
         سر نرگس تازہ از زرّ و سیم		نشان سر تاج کسری گرفت
         چو رهبان شد اندر لباس کبود		بنفشہ مگر دین ترسی گرفت

         1. عشق او باز اندر آوردم بہ بند		کوشش بسیار نامد سودمند
            عشق دریایی کرانہ ناپدید		کی توان کردن شنا ای هوشمند
            عشق را خواهی کہ تا پایان بری		بس بباید ساخت با هر ناپسند
            زشت باید دید و انگارید خوب		زهر باید خورد و انگارید قند
            توسنی کردم ندانستم همی		کز کشیدن تنگ‌تر گردد کمند

            حوالہ جات

            1. مقالہ:رابعہ بلخي یا حمامهء در حمام خون ذؤیان خرد